ابی بن کعب بن قیس

اُبَی بن‌کَعْب بن قَیس بن عبید بن زَید بن مُعاویه بن عَمْرو بن مالِک بن نَجّار اَنصاری - اَبوالمُنْذِر - اَبوالطُّفَیل
ایشان صَحابی کُبار و از شرکت‌کنندگان در پیمان دوّم عَقَبَه می‌باشد . وی نخستین‌کاتِبِ وَحْی از اَنصار بود که در مدینه برای رسول خدا  (ص) نوشتن را آغاز کرد .
اُبَی اکثراً در کنارِ حضرت محمّد  (ص) حضور داشت و جنگ بَدْرْ و دیگر مَشاهِد را درک کرده بود . نقل است که آن‌حضرت او را سیدالمسلمین خِطاب می‌کردند . وی معلّمِ قرآن بود و لِذا به سَـیدالقُرّ اء نیز ملقَّب گردید .
در صِحاح سِتَّه احادیثِ فراوانی از اُبَی آمده است . طُفَیلِ بن اُبَی :فرزندِ اُبَی و اغلبِ اصحابِ پیامبر (ص) از وی روایت نقل کرده‌اند .
اُبَی بن کَعْبْ یکی از چهار نفری بود که در زمانِ حیاتِ رسول خاتم  (ص) قرآن را گردآوری‌کرد . وفاتِ اُبَی را به سال‌های 19 ، 20 و یا 22 هجری قمری در زمانِ خِلافتِ عُمَر و برابرِ نقلِ قولِ دیگری ،مُقارِنِ سال 30 هجری قمریو همزمان با خِلافتِ عُثْمان ذکر ‌کرده‌اند .
در دورانِ خِلافتِ عُثْمان ،گروهی برای یکسان‌سازی قرآناقدام کرده بودند . برخی از باندهای سیاسی و زراندوزانِ اُمَوی نیز همزمان تلاش داشتند حرفِ واو را از اواسِطِ آیه 34 سُورَه توبه حذف کرده وکلامِ الهی را به نفع خود تغییر دهند .
34) وَالَّذِینَ یکْنِزُونَ الذَّهَبَ ...
و کسانی که طلا و نقره را گنجینه و ذخیره می‌کنند و در راه خدا انفاق نمی‌دهند . (ای رسول آنان را بر این کار) به عذاب دردناک بشارت ده !
اُبَی خِطاب به آنان گفت : واو را حذف نکنید ! و اِلّا سِلاح بر دوشبه جنگِ شما خواهم آمد و بلافاصِلَه آماده حرکت شد .آنان ناچار واو را در مَحَلِّ سابقش درج کردند .
مشابه همین ماجرا در زمانِ خِلافتِ عُمَر ، برای حذفِ حرفِ واواز آغازِ آیه 100 سُورَه توبه پیش آمد که اُبَی با همان عکس‌العمل ،مانعِ حذفِ واو گردید .
100) وَالسَّابِقُونَ الْاَوَّلُونَ مِنَ الْمُهَاجِرینَ ...
و آنان که در صدرِ اسلام سبقت به ایمان گرفتند از مهاجر و اَنصار(و در دین ثابت ماندند) و عدّه‌ای دیگر از سایرِ اُمّت که برای طاعت خدا ، پیروی آنان را کردند (تا روز قیامت) خدا از آنها خشنود است (و آنها از خدا)و خداوند برایهَمَه آنها بهشتی که زیرِ درختانش نهرها جاریست مهیا ساخته تا در آن همیشه متنعّم باشند و این به حقیقت سعادت بزرگ است .