اَبو دُجانَه بن اَوس بن خَرَشَه بن لوذان بن عَبْدوَدِّ بن ثَعْلَبَه اَنصاری ساعِدی خَزْرَجی - سِماکاَبو دُجانَه صَحابیِّ پیامبر و یکی از سربازانِ دلیرِ اسلام در جنگ‌های بَدْرْ و اُحُد بود . رسول خدا در آغازِ غَزْوَه اُحُد شمشیری بدست گرفته و فرمودند : چه‌کسی می‌تواند حقِّ این شمشیر را آنطور که ...
اَبو دُجانَه بن اَوس بن خَرَشَه بن لوذان بن عَبْدوَدِّ بن ثَعْلَبَه اَنصاری ساعِدی خَزْرَجی - سِماک
اَبو دُجانَه صَحابیِّ پیامبر و یکی از سربازانِ دلیرِ اسلام در جنگ‌های بَدْرْ و اُحُد بود . رسول خدا در آغازِ غَزْوَه اُحُد شمشیری بدست گرفته و فرمودند : چه‌کسی می‌تواند حقِّ این شمشیر را آنطور که لازم هست اَداء کند ؟ عِدَّه‌ای از اصحاب اعلامِ آمادگی کردند امّا آنحضرت شمشیر را نزدِ خود نگهداشتند . اَبو دُجانَه برخاست و پرسید : ای محمّد ! حقِّ این شمشیر چیست ؟ ایشان فرمودند : آن قدر با آن جنگ کُنی تا خَم شود .
اَبو دُجانَه اعلانِ آمادگی کرد و با اَخْذِ شمشیر از پیامبر اکرم ، پارچه سرخ‌رنگی را که دستمالِ مرگ می‌نامید و نشانه مأموریت‌های مخاطره‌آمیز بود ،بر پیشانی بست و با کسبِ اِجازَه از آن حضرت ، در نبردی جانانه شرکت کرد و حقّ شمشیر را برابر قولی‌که داده بود ، با شایستگی کامل بجا آوَرْد .
وی نقل می کند : در حینِ کُشتار متوجّه شدم که کسی لشکریانِ قُرَیش را علیهِ مسلمین تحریک می‌کند . در یک لَحْظَه بالای سَرِ او حاضر شدم ، دیدم هِنْد : همسرِ اَبوسُفیان است . حیفم آمد شمشیرِ آنحضرت را به خونِ کثیفِ این زن آلوده کنم و لِذا رهایش ساختم .
اَبو دُجانَه پس‌از شکستِ لشکریانِ اسلام در اُحُد ، همراه با علی (ع) ، سریعاً خود را به حضرت رسول رسانده و محافظت از ایشان را عُهْدَه‌دار شدند . اَبو دُجانَه در نبرد اُحُد ، مقابلِ عَبْدالله بن حُمَید بن زُهَیر که قصد کُشتنِ رسول خاتم را داشت ایستاد و با ضَربَه شمشیر ، اسبِ وی رااز پا درآورده و او را سرنگون ساخت .
ایشان پس‌از حضرت علی (ع) ، مقاوم‌ترین رزمنده‌ای بود که در غَزْوَه اُحُد از رسول مکرّم اسلام دفاع می‌کرد. او خود را سپرِ آنحضرت قرار داده بود بگونه‌ای‌که تیرها بر پُشتِ وی می‌نشست امّا دست از دفاعِ آن‌جناب بر‌نمی‌داشت .
در غَزْوَه بَنی نَضیر ، عِدَّه‌ای از یهودیان قصد داشتند با ایجادِکمین در مسیرِ نیروهای اسلام ، آنان را موردِ شبیخون قرار دهند . اَبو دُجانَه و سَهْل بن حُنَیف که در غَزْوه مذکور حاضر بودند ، ضِمنِ انجامِ حَمْلَه‌ای غافلگیرانه و تهاجم بهکمینِ دشمنان ، هَمَه یهودیانِ شرکت‌کننده در کمینگاه را به قتل رساندند .
اَبو دُجانَه در جنگ یمامَه علیهِ مُسَیلِمَه کَذَّاب شرکت نموده و برای کُشتنِ وی تلاشِ بسیار کرد امّا موفّق نگردیده و سرانجام خودِ ایشان در همان جنگ شهید گردید . اخبارِ ضعیفی وجود دارد که اَبو دُجانَه تا جنگ صِفّین حیات داشته و در رکابِ حضرت علی(ع) شمشیر زده است .
منبع: سیمای صدر اسلام، علی شهبازی، 1392، سازمان عقیدتی سیاسی ارتش جمهوری اسلامی ایران