امّا دعاهاى اين سجده بسيار است و آسانتر آنها اين چند امر است :
اوّل به سند معتبر از حضرت امام رضا عليه السلام منقولست كه اگر خواهى صد مرتبه شُكراً شُكراً بگو و اگر خواهى صد مرتبه عَفْواً عَفْواً و در عيون اخبارالرضا از رجاء بن ابى الضّحاك روايت كرده است كه حضرت امام رضا عليه السلام در راه خراسان هرگاه از تعقيب نماز ظهر فارغ مى شد به سجده شكر مى رفت و صد مرتبه مى گفت شُكراً لِلّهِ و چون از تعقيب عصر فارغ مى شد صد مرتبه در سجده مى گفت حَمْداً لِلّهِ
دويم شيخ كلينى به سند معتبر از حضرت صادق عليه السلام روايت كرده است كه نزديكترين احوال بنده بسوى خداى تعالى وقتى است كه بنده در سجود باشد و خداى خود را بخواند چون به سجده روى بگو
يا رَبَّ الاَْرْبابِ وَيا مَلِك الْمُلُوك وَيا سَيدَ السّاداتِ وَيا جَبّارَ الْجَبابِرَةِ وَيا
اى پرورنده همه پرورندگان و اى پادشاه پادشاهان و اى آقاى همه آقايان و اى قاهر بر جباران و اى
اِلهَ الاْلِهَةِ صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ
معبود معبودان (مجازى ) درود فرست بر محمد و آل محمد
پس حاجت خود را بطلب پس بگو:
فَاِنّى عَبْدُك ناصِيتى فى قَبْضَتِك
پس من بنده توام که سر رشته کارم در قبضه قدرت تو است
پس هر دعا كه خواهى بكن كه خدا بخشنده است و برآوردن هيچ حاجت بر او دشوار نيست .
سوّم ايضاً كلينى به سند موثّق از حضرت صادق عليه السلام روايت كرده است كه شنيدم شبى پدرم در مسجد به سجود رفته مى گريست و اين دعا مى خواند
سُبْحانَك اَللّهُمَّ اَنْتَ رِبّى حَقّا حَقّا سَجَدْتُ لَك يا رَبِّ تَعَبُّدا وَرِقّا اَللّهُمَّ اِنَّ
منزهى تو خدايا تو پروردگار منى براستى و درستى سجده کنم برايت پروردگارا از روى پرستش و بندگى خدايا
عَمَلى ضَعيفٌ فَضاعِفْهُ لى اَللّهُمَّ قِنى عَذابَك يوْمَ تَبْعَثُ عِبادَك وَتُبْ عَلَىَّ
عمل من ضعيف (و اندک ) است پس آن را براى من دو چندان کن و نگاهم دار از روزى که بندگانت را برانگيزى و توبه ام
اِنَّك اَنْتَ التَّوّابُ الرَّحيمُ
بپذير که همانا توئى توبه پذير مهربان
چهارم ايضاً كلينى به سند معتبر روايت كرده است كه حضرت امام موسى عليه السلام در سجده اين دعا را مى خواند
اَعُوذُ بِك مِنْ نارٍ حَرُّها لا يطْفى
پناه مى برم به تو از آتشى که حرارتش خاموش نگردد
وَاَعُوذُ بِك مِنْ نارٍ جَديدُها لا يبْلى وَاَعُوذُ بِك مِنْ نارٍ عَطْشانُها لا يرْوى
و پناه مى برم به تو از آتشى که تازه اش کهنه نگردد و پناه مى برم به تو از آتشى که تشنه اش سيراب نگردد
وَاَعُوذُ بِك مِنْ نارٍ مَسْلُوبُها لا يكسى
و پناه برم به تو از آتشى که هر که در آن برهنه گردد پوشانده نشود
پنجم ايضاً كلينى به سند معتبر روايت كرده است كه شكايت كرد مردى به حضرت صادق عليه السلام كه امّ ولدى دارم و او عليل است حضرت فرمود كه به او بگو بعد از هر نماز واجب در سجده شكر بگويد
يا رَؤُفُ يا رَحيمُ يا رَبِّ يا سَيدى
اى بنده نواز اى مهربان اى پروردگار اى آقاى من
پس حاجت خود را بطلبد .
ششم در روايات معتبره بسيار منقولست كه حضرت صادق و كاظم عليه السلام در سجده شكر بسيار مى فرمودند
اَسْئَلُك الرّاحَةَ عَنْدَ الْمَوْتِ وَالْعَفْوَ عِنْدَ الْحِسابِ
از تو خواهم آسودگى هنگام مرگ و گذشت هنگام حساب
هفتم به سند صحيح از حضرت صادق عليه السلام مرويست كه در سجده مى گفتند
سَجَدَ وَجْهِىَ اللَّئيمُ لِوَجْهِ رَبّىَ الْكريمِ
سجده کند روى پست من براى روى بزرگوار پروردگارم
هشتم در بعضى از كتب معتبره از حضرت اميرالمؤمنين عليه السلام روايت شده كه بهترين سخنان نزد حق تعالى آن است كه بنده در سجده سه مرتبه بگويد
اِنّى ظَلَمْتُ نَفْسى فَاغْفِرْ لى
من به خويشتن ستم کردم پس بيامرزم
نهم در جعفريات به سند صحيح از حضرت صادق عليه السلام روايت كرده است كه حضرت رسول صلى الله عليه و آله چون سر به سجده مى گذاشت اين دعا را مى خواند
اَللّهُمَّ مَغْفِرَتُك اَوْسَعُ مِنْ ذُ نُوبى وَرَحْمَتُك اَلاَرْجى عِنْدى مِنْ عَمَلى فَاغْفِرْ لى
خدايا دامنه آمرزشت وسيع تر از گناهان من است و پرتو رحمتت اميدوار کننده تر از عمل من است پس بيامرز
ذُ نُوبى يا حَيا لا يمُوتُ
گناهانم را اى زنده اى که نميرد
دهم قطب راوندى از حضرت صادق عليه السلام روايت كرده است كه هرگاه تو را شدّتى و غمّى عارض شود و به نهايت برسد سجده كن بر زمين و بگو
يا مُذِلَّ
اى خوار کننده
كلِّ جَبّارٍ يا مُعِزَّ كلِّ ذَليلٍ قَدْ وَحَقِّك بَلَغَ مَجْهُودى فَصَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَآلِ
هر سرکش اى عزت بخش هر خوار و ذليل به حق خودت سوگند که طاقتم طاق شد پس درود فرست بر محمد و آل
مُحَمَّدٍ وَفَرِّجْ عَنّى
محمد و گره از کارم بگشا
و در عدّة الداعى از آن حضرت روايت كرده است كه هرگاه به مردى نازله يا امر شديدى يا كربى و غمّى نازل شود زانوها و دستهاى خود را تا مِرْفَقْ برهنه كند و بر زمين بچسباند و سينه خود را بر زمين برساند و حاجت خود را طلب كند.
يازدهم ابن بابويه به سند معتبر از حضرت صادق عليه السلام روايت كرده است كه هرگاه بنده در سجده سه مرتبه بگويد
يا اَللَّهُ يا رَبّاهُ يا سَيداهُ
خدايا پروردگارا سرورا
خداوند كريم جواب او گويد لَبَّيك بنده من حاجت خود را بطلب و در مكارم الا خلاق روايت كرده است كه هر كه در سجده بگويد يا رَبّاهُ يا سَيداهُ آنقدر كه نفس منقطع شود حق تعالى فرمايد كه حاجت خود را بخواه .
دوازدهم در مكارم الا خلاق از حضرت صادق عليه السلام روايت كرده است كه حضرت رسول صلى الله عليه و آله به مردى گذشت و او در سجده بود مى گفت
يا رَبِّ ماذا عَلَيك اَنْ تُرْضِىَ عَنّى كلَّ مَنْ
پروردگارا چه مى شود بر تو اگر از من راضى کنى هر که را که از
كانَ لَهُ عِنْدى تَبِعَةٌ وَاَنْ تَغْفِرَ لى ذُ نُوبى وَاَنْ تُدْخِلَنِى الْجَنَّةَ بِرَحْمَتِك فَاِنَّما
او پيش من حقى است و اينکه بيامرزى گناهانم را و مرا به رحمت خويش وارد بهشت گردانى زيرا
عَفْوُك عَنِ الظّالِمينَ وَاَ نَا مِنَ الظّالِمينَ فَلْتَسَعْنى رَحْمَتُك يا اَرْحَمَ الرّاحِمينَ
گذشت تو شامل حال ستمکاران مى شود و من هم از ستمکارانم و بايد رحمت تو مرا هم فرا گيرد اى مهربانترين مهربانها
پس حضرت فرمود كه سر بردار كه دعايت مستجاب شد بدرستى كه دعاى پيغمبرى را خواندى كه در زمان قوم عاد بود .
مؤ لّف گويد كه ما در مفاتيح در ضمن اعمال مسجد كوفه و مسجد زيد بعضى دعاها نقل كرديم كه در سجده خوانده مى شود و شيخ طوسى در مصباح المتهجّد در ذكر سجده شكر فرموده و مستحب است كه دعا كند از براى برادران خود در سجده پس بگويد:
اَللّهُمَّ رَبَّ الْفَجْرِ وَاللَّيالِى الْعَشْرِ وَالشَّفْعِ وَالْوَتْرِ وَاللَّيلِ
خدايا اى پروردگار سپيده دم و شبهاى ده گانه و شفع و وتر (و پروردگار) شب
اِذا يسْرِ وَرَبَّ كلِّ شَىْءٍ وَاِلهَ كلِّ شَىْءٍ وَ خالِقَ كلِّ شَىْءٍ وَمَليك كلِّ شَىْءٍ
هنگامى که بگذرد و پروردگار همه چيز معبود همه چيز و آفريننده همه چيز و مالک هر چيز
صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَآلِهِ وَافْعَلْ بى وَبِفُلانٍ وَفُلانٍ ما اَنْتَ اَهْلُهُ وَلا تَفْعَلْ بِنا ما
درود فرست بر محمد و آل اوو انجام ده درباره من و فلانى و فلانى آنچه را تو شايسته آنى و انجام مده درباره ما آنچه را
نَحْنُ اَهْلُهُ فَاِنَّك اَهْلُ التَّقْوى وَاَهْلُ الْمَغْفِرَةِ
ما سزاوار آنيم زيرا که تو اهل تقوى و اهل آمرزشى
و چون سر از سجده برداشتى مى مالى دست خود را بر موضع سجود خود و مى مالى بصورت خود از طرف چپ صورت پس مى مالى به پيشانى پس به جانب راست سه مرتبه و در هر مرتبه مى گوئى :
اَللّهُمَّ لَك الْحَمْدُ لا اِلهَ اِلاّ اَنْتَ عالِمُ الْغَيبِ وَالشَّهادَةِ الرَّحْمنُ الرَّحيمُ
خدايا از آن تو است ستايش معبودى نيست جز تو داناى غيب و شهود بخشاينده مهربان
اَللّهُمَّ اَذْهِبْ عَنِّى الْهَمَّ وَالْحَزَنَ وَالْغِيرَ وَالْفِتَنَ ما ظَهَرَ مِنْها وَما بَطَنَ
خدايا دور کن از من اندوه و غم و دگرگونيها و آشوبها را آنچه آشکار است و آنچه پنهان
فصل دوّم : اعمال روز