شب اول در آن چند عمل است :
اوّل آنكه طلب هلال كند و بعضى استهلال اين ماه را واجب دانسته اند دوّم چون رؤ يت هلال كرد اشاره به هلال نكند بلكه رو به قبله كند و دستها را به آسمان بلند كند و خطاب كند هلال را و بگويد
رَبّى وَرَبُّك اللّهُ رَبُّ الْعالَمينَ اَللّهُمَّ اَهِلَّهُ عَلَينا بِالاْمْنِ
پروردگار من و پروردگار تو خدا پروردگار جهانيان است خدايا اين ماه را بر ما نو کن با امنيت
وَالاِيمانِ وَالسَّلامَةِ وَالاِسْلامِ وَالْمُسارَعَةِ اِلى ما تُحِبُّ وَتَرْضى
و ايمان و سلامتى و اسلام و پيشى گرفتن بدانچه تو دوست دارى و خوشنود شوى
اَللّهُمَّ بارِك لَنا فى شَهْرِنا هذا وَارْزُقْنا خَيرَهُ وَعَوْنَهُ وَاصْرِفْ عَنّا
خدايا برکت ده به ما در اين ماه و خير و خوبى و کمک آن را روزى ما کن و بگردان از ما
ضُرَّهُ وَشَرَّهُ وَبَلاَّئَهُ وَفِتْنَتَهُ
زيان اين ماه و شر و بلا و فتنه اش را
و روايت شده كه حضرت رسول صلى الله عليه و آله چون رؤيت مى كرد هلال ما رمضان را روى شريف را به جانب قبله مى فرمود و مى گفت :
اَللّهُمَّ اَهِلَّهُ عَلَينا بِالاْمْنِ والاِْيمانِ وَالسَّلامَةِ وَالاِسْلامِ وَالْعافِيةِ الْمُجَلَّلَةِ وَدِفاعِ
خدايا اين ماه را بر ما نو کن به امنيت و ايمان و تندرستى و اسلام و عافيت کامل و دفاع از
الاْسْقامِ وَالْعَوْنِ عَلَى الصَّلاةِ وَالصِّيامِ وَالْقِيامِ وَتِلاوَةِ الْقُرانِ
دردها و کمک بر نماز و روزه و شب زنده دارى و تلاوت قرآن
اَللّهُمَّ سَلِّمْنا لِشَهْرِ رَمَضانَ وَتَسَلَّمْهُ مِّنا وَسَلِّمْنا فيهِ حَتّى ينْقَضِىَ
خدايا سالم کن ما را براى ماه رمضان و سالم از ما دريافتش کن و ما را در آن سالم بدار تا بگذرد
عَنّا شَهْرُ رَمَضانَ وَقَدْ عَفَوْتَ عَنّا وَغَفَرْتَ لَنا وَرَحِمْتَنا
از ما ماه رمضان و تو از ما گذشته باشى و ما را آمرزيده و مورد مهر خويش قرار داده باشى
و از حضرت صادق عليه السلام منقول است كه چون رؤ يت هلال نمودى بگو:
اَللّهُمَّ قَدْ حَضَرَ شَهْرُ رَمَضانَ وَقَدِ افْتَرَضْتَ عَلَينا صِيامَهُ وَاَنْزَلْتَ فيهِ الْقُرانَ هُدىً
خدايا ماه رمضان آمد و تو واجب کرده اى بر ما روزه اين ماه را و فرو فرستادى در آن قرآن را که راهنماى
لِلنّاسِ وَبَيناتٍ مِنَ الْهُدى وَالْفُرْقانِ اَللّهُمَّ اَعِنّا عَلى صِيامِهِ
مردم است و حجتهائى از هدايت و تميز حق و باطل است خدايا کمک خده ما را بر روزه آن
وَتَقَبَّلْهُ مِنّا وَسَلِّمْنا فيهِ وَسَلِّمْنا مِنْهُ وَسَلِّمْهُ لَنا فى يسْرٍ مِنْك
و آن را از ما بپذير و سالم بدار ما را در اين ماه و از اين ماه و آن را نيز براى ما سالم گردان در آسانى
وَعافِيةٍ اِنَّك عَلى كلِّشَىْءٍ قَديرٌ يا رَحْمنُ يا رَحيمُ
و تندرستى که براستى تو بر هر چيز قادرى اى بخشاينده اى مهربان
سوّم بخواند دعاء چهل و سوّم صحيفه كامله را در وقت رؤيت هلال سيد بن طاوس روايت كرده كه روزى حضرت امام زين العابدين عليه السلام در راهى مى گذشت كه نظركردبه هلال ماه رمضان پس آنحضرتايستاد و گفت
اَيهَا الْخَلْقُ الْمُطيعُ الدّائِبُ السَّريعُ الْمُتَرَدِّدُ فى مَنازِلِ
اى مخلوق فرمانبردار پيوسته (در حرکت ) و شتابان و رفت و آمد کننده در منزلهاى
التَّقْديرِ الْمُتَصَرِّفُ فى فَلَك التَّدْبيرِ امَنْتُ بِمَنْ نَوَّرَ بِك الظُّلَمَ
معين و گردش کننده در مدار تدبير ايمان دارم به آن خدائى که تاريکيها
وَاَوْضَحَ بِك الْبُهَمَ وجَعَلَك ايةً مِنْ اياتِ مُلْكهِ وَعَلامَةً مِنْ
را به تو روشن کرد و راههاى ناپيدا و مبهم را به تو آشکار کرده و تو را نشانه اى از نشانه هاى فرمانروائيش و علامتى
عَلاماتِ سُلْطانِهِ فَحَدَّ بِك الزَّمانَ وَامْتَهَنَك بِالْكمالِ وَالنُّقْصانِ
از علامات سلطنتش قرار داده و زمان را به تو محدود ساخت و تو را واداشت به کمال و نقصان
وَالطُّلُوعِ والاُفُولِ وَالاِنارَةِ وَالْكسُوفِ فى كلِّ ذلِك اَنْتَ لَهُ مُطيعٌ
و طلوع و غروب و پرتوافکنى و گرفتن و در تمام آنها تو در تحت فرمان او فرمانبردارى
وَاِلى اِرادَتِهِ سَريعٌ سُبْحانَهُ ما اَعْجَبَ ما دَبَّرَ مِنْ اَمْرِك وَاَلْطَفَ ما
و بسوى اراده اش شتابان منزه است خدا که چه شگفت انگيز تدبيرى در امر تو بکار برد و چه دقيق است
صَنَعَ فى شَاْنِك جَعَلَك مِفْتاحَ شَهْرٍ حادِثٍ لاِمْرٍ حادِثٍ فَاَسْئَلُ اللّهَ
صنعتى که در کار تو انجام داده تو را کليد ماه نوى قرار داده براى کارى نو از خدا
رَبِّى وَرَبَّك وَخالِقى وَخالِقَك وَمُقَدِّرى وَمُقَدِّرَك وَمُصَوِّرى
پروردگار خود و پروردگار تو و آفريدگار خود و آفريدگار تو و تقدير کننده خود و تقديرکننده تو و صورت بخش خود
وَمُصَوِّرَك اَنْ يصَلِّىَ عَلى مُحَمَّدٍ وَ الِ مُحَمَّدٍ وَاَنْ يجْعَلَك هِلالَ
و صورت گر تو خواهم که درود فرستد بر محمد و آل محمد و قرار دهد تو را ماه
بَرَكةٍ لا تَمْحَقُهَا الاْيامُ وَطَهارَةٍ لا تُدَنِّسُهَا الاْ ثامُ هِلالَ اَمْنٍ مِنَ
برکتى که روزگار از بينَش نبرد و ماه پاکيزه اى که آلوده اش نکند گناهان ماه امنيت از
الا فاتِ وَسَلامَةٍ مِنَ السَّيئاتِ هِلالَ سَعْدٍ لا نَحْسَ فيهِ وَيمْنٍ لا
آفات و سلامتى از بديها ماه خجسته و مسعودى که نحسى در آن نباشد و ماه ميمونى که
نَكدَ مَعَهُ وَيسْرٍ لا يمازِجُهُ عُسْرٌ وَخَيرٍ لا يشُوبُهُ شَرُّ هِلالَ اَمْنٍ
ملالى با آن نباشد و ماه آسانى که با دشوارى مخلوط نشود و ماه خيرى که به شرّى آلوده نگردد ماه امنيت
وَايمانٍ وَنِعْمَةٍ وَاِحْسانٍ وَسَلامَةٍ وَاِسْلامٍ اَللّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ
و ايمان و نعمت و احسان و سلامتى و اسلام خدايا درود فرست بر محمد
وَ الِ مُحَمَّدٍ وَاجْعَلْنا مِنْ اَرْضى مَنْ طَلَعَ عَلَيهِ وَاَزْكى مَنْ نَظَرَ اِلَيهِ
و آل محمد و قرار ده ما را از خوشنودترين مردمى که اين ماه بر او طلوع کرده و پاکيزه ترين کسانى که بدان نگاه کرده
وَاَسْعَدَ مَنْ تَعَبَّدَ لَك فيهِ وَوَفِّقْنَا اللّهُمَّ فيهِ لِلطّاعَةِ وَالتَّوْبَةِ
و سعادتمندترين کسى که پرستش تو را در آن کرده و موفق دار ما را خدايا در اين ماه به فرمانبردارى و توبه
وَاعْصِمْنا فيهِ مِنَ الاثامِ وَالْحَوبَةِ وَاَوْزِعْنا فيهِ شُكرَ النِّعْمَةِ وَاَلْبِسْنا
و نگاهمان دار در آن از گناهان و خطا و الهام کن به ما در اين ماه شکر نعمتت را و بپوشان به ما
فيهِ جُنَنَ الْعافِيةِ وَاَتْمِمْ عَلَينا بِاسْتِكمالِ طاعَتِك فيهِ الْمِنَّةَ اِنَّك اَنْتَ
در اين ماه سپرهاى تندرستى و منّت خود را بوسيله انجام کامل اطاعتت بر ما تمام کن که براستى توئى
الْمَنّانُ الْحَميدُ وَصَلَّى اللّهُ عَلى مُحَمَّدٍ و الِهِ الطَيبينَ وَاجْعَلْ لَنا فيهِ
پر نمعت ستوده و درود خدا بر محمد و آل پاکش و مقرر دار براى ما در اين ماه
عَوناً مِنْك عَلى ما نَدَبْتَنا اِلَيهِ مِنْ مُفْتَرَضِ طاعَتِك وَتَقَبَّلْها اِنَّك
کمکى از جانب خود براى انجام آنچه ما را بدان خواندى و طاعت واجب خود و بپذير آن را که تو
الاْكرَمُ مِنْ كلِّ كريمٍ وَالاْرْحَمُ مِنْ كلِّ رَحيمٍ امينَ امينَ رَبَّ الْعالَمينَ
کريم ترين همه کريمانى و مهربانتر از هر مهربانى آمين . . . . . . اى پروردگار جهانيان
چهارم مجامعت با حلال خود كند و اين از خصوصيات اين ماه است والاّ در ماههاى ديگر جماع در شب اوّل مكروه است پنجم غسل شب اوّل ماه كند و روايت شده كه هر كه در شب اوّل ماه رمضان غسل كند خارش بدن به او نرسد تا ماه رمضان آينده ششم در نهر جارى غسل كند و سى كف آب بر سر بريزد تا با طهارت معنوى باشد تا ماه رمضان آينده هفتم زيارت قبر امام حسين عليه السلام كند تا گناهانش ريخته شود و ثواب حجّاج و معتمرين آن سال را دريابد هشتم از اين شب ابتدا كند به خواندن هزار ركعت نماز اين ماه به نحوى كه در آخر قسم دوّم ذكر شد نهم دو ركعت نماز كند در اين شب در هر ركعت حمد و سوره انعام بخواند و سؤال كند كه حقّ تعالى كفايت كند او را و نگاه دارد او را از آنچه مى ترسد و از دردها دهم بخواند دعاى اللّهُمَّ اِنَّ هذَا الشَّهْرَ الْمُبارَك كه در شب آخر ماه شعبان گذش