شب شريفى است و در آن چند عمل است
اوّل: آنكه چون هلال را بيند بگويد:
اَللّهُمَّ اَهِلَّهُ عَلَينا بِالاْمْنِ وَالاْ يمانِ وَالسَّلامَةِ وَالاِْسْلامِ رَبّى
خدايا اين ماه را بر ما نو کن به امنيت و ايمان و سلامت و دين اسلام پروردگار من
وَرَبُّك اللّهُ عَزَّوَجَلَّ
و پروردگار تو (اى ماه ) خداى عزوجل مى باشد
و نيز از حضرت رسول صلى الله عليه و آله منقول است كه چون هلال رجب رامى ديد مى گفت :
اَللّهُمَّ بارِك لَنا فى رَجَبٍ وَشَعْبانَ وَبَلِّغْنا شَهْرَ رَمَضانَ
خدايا برکت ده بر ما در ماه رجب و شعبان و ما را به ماه رمضان برسان
وَاَعِنّا عَلَى الصِّيامِ وَالْقِيامِ وَحِفْظِ اللِّسانِ وَغَضِّ الْبَصَرِ وَلا تَجْعَلْ
و کمکمان ده براى گرفتن روزه و شب زنده دارى و نگهدارى زبان و پوشيدن چشم و بهره ما را از آن ماه
حَظَّنا مِنْهُ الْجُوعَ وَالْعَطَشَ
تنها گرسنگى و تشنگى قرار مده
دوّم : غسل كند چنانكه بعضى از علماء فرموده اند از حضرت رسول صَلَّى اللَّهِ عَلِيهِ وَ اله مروى است كه هر كه درك كند ماه رجب را و غسل كند در اوّل و وسط و آخر آن بيرون آيد از گناهان خود مانند روزيكه از مادر متولّد شده .
سوّم : زيارت كند حضرت امام حسين عليه السلام را .
چهارم : بعد از نماز مغرب بيست ركعت نماز كند بحمد و توحيد و بعد از هر دو ركعت سلام دهد تا محفوظ بماند خود و اهل و مال و اولادش و از عذاب قبر در پناه باشد و از صراط بيحساب مانند برق بگذرد .
پنجم : بعد از نماز عشاء دو ركعت نماز كند بخواند در ركعت اوّل حَمْد واَلَمْ نَشْرَحْ يك مرتبه و توحيد سه مرتبه و در ركعت دويم حَمد و اَلَمْ نَشْرَحْ و توحيد و مُعَوَّذَتَين را و چون سلام نماز داد سى مرتبه لا اِلهَ اِلاّ اللّهُ بگويد و سى مرتبه صَلَوات بفرستد تا حقّ تعالى گناهان او را بيامرزد مانند روزيكه از مادر متولّد شده .
ششم : آنكه بخواند سى ركعت نماز در هر ركعت حمد و قُلْ يا اَيها الْكافِرُونَ يك مرتبه و توحيد سه مرتبه .
هفتم : بجا آورد آنچه را كه شيخ در مصباح متهجّد ذكر نموده فرموده ذكر عمل شب اوّل رجب روايت كرده است ابوالبخترى وهب بن وهب از حضرت امام جعفرصادق از پدرش از جدّش از حضرت اميرالمؤ منين عَليهمُ السلام كه آنحضرت را خوش مى آمد كه فارغ سازد خود را چهار شب در تمام سال يعنى اِحيا بدارد آن شبها را به عبادت و آن چهار شب : شب اوّل رجب و شب نيمه شعبان و شب عيد فطر و شب عيد قربان بود و روايت شده است از ابو جعفر ثانى حضرت امام محمَّد جوادعليه السلام كه فرمود مستحَبّ است كه هر آدمى بخواند اين دعا را در شب اوّل رجب بعد از عشاء آخر:
اَللّهُمَّ اِنّى اَسْئَلُك بِاَنَّك مَلِك وَاَنَّك عَلى كلِّشَىْءٍ مُقْتَدِرٌ وَاَنَّك
خدايا از تو خواهم بواسطه آنکه تو فرمانروايى و تو بر هر چيز توانايى و تو
ما تَشاَّءُ مِنْ اءَمْرٍ يكونُ اَللّهُمَّ اِنّى اَتَوَجَّهُ اِلَيك بِنَبِيك مُحَمَّدٍ نَبِىِّ
هر کارى را بخواهى مى شود خدايا من بسويت رو کنم بوسيله پيامبرت محمد پيامبر
الرَّحْمَةِ صَلَّى اللّهُ عَلَيهِ وَآلِهِ يا مُحَمَّدُ يا رَسُولَ اللّهِ اِنّى اَتَوَجَّهُ بِك
رحمت درود تو بر او و آلش ، اى محمد اى رسول خدا براستى من به تو رو آورده ام براى
اِلَى اللّهِ رَبِّك وَرَبِّى لِينْجِحَ بِك طَلِبَتى اَللّهُمَّ بِنَبِيك مُحَمَّدٍ
رفتن به درگاه خدا پروردگار من و تو تا بلکه بوسيله تو حاجت روا گردم خدايا به حق پيامبرت محمد
وَالاْئِمَّةِ مِنْ اَهْلِ بَيتِهِ صَلَّى اللّهُ عَلَيهِ وَعَلَيهِمْ اَنْجِحْ طَلِبَتى
و به حق پيشوايان از خاندانش صلى الله عليه و عليهم که حاجتم را روا کن
پس سؤ ال كن حاجتت را .
و روايت كرده است علىّ بن حديد كه حضرت موسى بن جعفرعليه السلام بعد از فراغ از نماز شب در حال سجده مى گفت:
لَك الْمَحْمِدَةُ اِنْ اَطَعْتُك وَلَك الْحُجَّةُ اِنْ
براى تو است ستايش اگر پيرويت کنم و تو حجت و برهان
عَصَيتُك لا صُنْعَ لى وَلا لِغَيرى فى اِحْسانٍ اِلاّ بِك يا كائِنُ قَبْلَ
بر من دارى اگر نافرمانيت کنم نه کارى از من ساخته است و نه از غير من در مورد احسان مگر بوسيله تو اى بوده پيش
كلِّشَىْءٍ وَيا مُكوِّنَ كلِّشَىْءٍ اِنَّك عَلى كلِّشَىْءٍ قَديرٌ اَللّهُمَّ اِنّى
از هر چيز و اى بود کننده هر چيز براستى تو بر هر چيز توانايى خدايا به تو
اَعُوذُ بِك مِنَ الْعَديلَةِ عِنْدَ الْمَوْتِ وَمِنْ شَرِّ الْمَرْجِعِ فِى الْقُبُورِ وَمِنَ
پناه برم از انحراف هنگام مرگ و از بازگشت بد در ميان گور و از
النَّدامَةِ يوْمَ الاْزِفَةِ فَاَسْئَلُك اَنْ تُصَلِّىَ عَلى مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَاَنْ
پشيمانى در روز قيامت پس از تو خواهم که درود فرستى بر محمد و آل محمد و
تَجْعَلَ عَيشى عيشَةً نَقِيةً وَمَيتَتى ميتَةً سَوِيةً وَمُنْقَلَبى مُنْقَلَباً
قرار دهى زندگى مرا زندگى پاک و پاکيزه و مرگم را مرگى معتدل و مستقيم و بازگشتم را بازگشتى
كريماً غَيرَ مُخْزٍ وَلا فاضِحٍ اَللّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَآلِهِ الاْئِمَّةِ
گرامى که خوارى و رسوايى در آن نباشد خدايا درود فرست بر محمد و آلش آن پيشوايانى که
ينابيعِ الْحِكمَةِ وَاُولِى النِّعْمَةِ وَمَعادِنِ الْعِصْمَةِ وَاْعصِمْنى بِهِمْ مِنْ
سرچشمه هاى حکمت و ولى نعمت و معادن عصمتند و بوسيله ايشان مرا از
كلِّ سُوَّءٍ وَلا تَاْخُذْنى عَلى غِرَّةٍ وَلا عَلى غَفْلَةٍ وَلا تَجْعَلْ عَواقِبَ
هر بدى محافظت فرما و مگير مرا در حال غرور و نه در حال غفلت و بى خبرى و قرار مده پايان
اَعْمالى حَسْرَةً وَارْضَ عَنّى فَاِنَّ مَغْفِرَتَك لِلظّالِمينَ وَاَنَا مِنَ
کارهايم را حسرت و افسوس و از من راضى شو که راستى آمرزشت مخصوص ستمکاران است و من نيز
الظّالِمينَ اَللّهُمَّ اغْفِرْ لى ما لا يضُرُّك واَعْطِنى ما لا ينْقُصُك فَاِنَّك
از ستمکارانم خدايا بيامرز از من آنچه را زيان به تو نزند و عطا کن به من آنچه تو را کم نيايد زيرا که
الْوَسيعُ رَحْمَتُهُ الْبدَيعُ حِكمَتُهُ وَاَعْطِنِى السَّعَةَ وَالدَّعَةَ وَالاْمْنَ
رحمت تو وسيع و فرزانگيت تازه و جديد است و عطا کن به من وسعت و فراخى و امنيت
وَالصِّحَّةَ وَالْبُخُوعَ وَالْقُنُوعَ وَالشُّكرَ وَالْمُعافاةَ وَالتَّقْوى وَالصَّبْرَ
و سلامتى و فروتنى و قناعت و سپاسگزارى و تندرستى و پرهيزکارى و شکيبايى
وَالصِّدْقَ عَلَيك وَعَلى اَوْلِياَّئِك وَالْيسْرَ وَالشُّكرَ وَاعْمُمْ بِذلِك يا
و راستى (و درستى ) نسبت به تو و نسبت به دوستانت و آسانى و شکر و در اينها که گفتم و با من شريک ساز
رَبِّ اَهْلى وَ وَلَدى وَاِخْوانى فيك وَمَنْ اَحْبَبْتُ وَاَحَبَّنى وَوَلَدْتُ
پروردگار من خانواده و فرزندان و برادران دينى مرا و کسانى را که من دوست دارم يا آنان مرا دوست دارند و فرزندان آينده
وَوَلَدَنى مِنَ الْمُسْلِمينَ وَالْمُؤْمِنينَ يا رَبَّ الْعالَمينَ
و پدران گذشته من از مسلمانان و مؤ منين اى پروردگار جهانيان
ابن اُشَيم گفته اين دعاء بعد از هشت ركعت نماز شب و پيش از نماز وِتْر است آنگاه سه ركعت وِتْر را بجا مى آورى پس چون سلام دادى بگو در حالتى كه نشسته باشى :
اَلْحَمْدُ لِلّهِ الَّذى لا تَنْفَدُ
ستايش آن خدايى را سزاست
خَزاَّئِنُهُ وَلا يخافُ آمِنُهُ رَبِّ اِنِ ارْتَكبْتُ الْمَعاصِىَ فَذلِك ثِقَةٌ مِنّى
که خزينه هايش پايان نپذيرد و هر که در امان او بود هراس ندارد پررودگارا اگر من دست به نافرمانى زدم اين بخاطر آن اطمينانى
بِكرَمِك اِنَّك تَقْبَلُ التَّوْبَةَ عَنْ عِبادِك وَتَعْفوُ عَنْ سَيئاتِهِمْ وَتَغْفِرُ
بود که به کرم تو داشتم براستى که تو از بندگانت توبه شان را مى پذيرى و از گناهانشان درگذرى
الزَّلَلَ وَاِنَّك مُجيبٌ لِداعيك وَمِنْهُ قَريبٌ وَاَنَا تائِبٌ اِلَيك مِنَ
و لغزشهاشان بيامرزى و براستى که تو خواننده ات را پاسخ دهى و به او نزديکى و من بسوى تو
الْخَطايا وَراغِبٌ اِلَيك فى تَوْفيرِ حَظّى مِنَ الْعَطايا يا خالِقَ الْبَرايا
از گناهان توبه کنم و ميل دارم از درگاهت که بهره ام را از عطاهاى خويش فراوان گردانى اى آفريننده خلايق
يا مُنْقِذى مِنْ كلِّ شَديدَةٍ يا مُجيرى مِنْ كلِّ مَحْذُورٍ وَفِّرْ عَلَىَّ
اى نجات دهنده من از هر سختى اى پناه ده من از هر خطر و چيز ترسناک
السُّرُورَ وَاكفِنى شَرَّ عَواقِبِ الاُْمُورِ فَاَنْتَ اللّهُ عَلى نَعْماَّئِك وَجَزيلِ
خدايا نشاط و خوشحاليم را فراوان گردان و از شر پايان هر کار نگاهم دارد که براستى اى خدا تو بر نعمتها و عطاهاى
عَطاَّئِك مَشْكورٌ وَلِكلِّ خَيرٍ مَذْخُورٌ
سرشارت مورد سپاسگزارى هستى و براى هر خير و خوبى ذخيره ما باشى
و بدان كه علماء از براى هر شب اين ماه نماز مخصوصى ذكر فرموده اند كه مقام را گنجايش نقل آن نيست .