سَریه ذات السَّلاسِل - ماه جمادی الاخر سال هشتم هجری
ذات السَّلاسِل ، آبگاهی در مسیرِ مدینه به شاماست که پس‌ازوادی القُرَی قرارگرفته و تا مدینه ده روز فاصله دارد .
در سالِ هشتم هجری ،گروهی از قَبیلَه قُضاعَه تصمیم گرفتند مسلمانان را موردِ دستبرد قرار دهند . پیامبر (ص) سیصد نفر از اَنصار و مهاجرین را تحتِ فرمانِ عَمْرِو بن عاص بسوی آنان گسیل داشتند. عَمْرو به آبگاهِ مذکور رسیده و با فراوانی نیروهای دشمن مواجه گردید لِذا رافِع بن مَـکیث جُهَنِی را جهت تقاضای نیروی کمکی نزدِ رسول خدا(ص) باز فرستاد .
آن‌حضرت اَبوعُبَیده جَرّ اح را در رأسِ دویست نفر رزمنده مسلمان باتّفاقِ اَبوبکر و عُمَر برای پشتیبانی آنان اعزام فرمودند:
هنگام برپائی نماز ، اَبوعُبَیدَه می خواست امامتِ نماز جماعتِ مسلمانان را عهده‌دارگردد . عَمْرِو بن عاص قاطعانه با این اقدام مخالفت کرده وخِطاب به وی گفت : تو جُزْوِ نیروهای کمکی هستی و باید به من اقتدا کنی ! اَبو عُبَیدَه به تَبَعِ فرمایشِ پیامبر خاتم(ص) مبنی بر پرهیز از ایجادِ هرگونه اختلاف مابینِ او وعَمْرِو بن عاص ، بلافاصِلَه سخنِ خود را پس گرفته و بحث را خاتمه داد .
در این جنگ کارهای ناشایستی از عَمْرو بن عاص سَر زد و فی‌المثل درحالِ جنابت ، به امامتِ نمازگزاران برمی‌خاست و همچُنین نسبت به زیردستان، سخت‌گیری‌های نابجائی اِعمال می‌کرد ... . این سَرِیه با پیروزی سپاهیانِ اسلام و شکستِ مشرکین پایان یافت .
راجع به نحوه مغلوب شدنِ مشرکین ، دو دیدگاهِ متفاوت در تاریخ وجود دارد .
عِدَّه‌ای گفته‌اند پس‌از رسیدنِ نیروهای کمکی ، موفقیتِ مسلمانان حاصل و به‌همین‌علّت سُورَه والعادیات نازل شده است. جمعی دیگر از علماء اَعَمّ از شیعه و سنّی همانندِ شیخ مفید ، علامه حلّی ، احمد بن حَنْبَل در مُسْنَد ، طبرسی در مجمع البیان و ... معتقدند پیروزی نهایی هنگامی حاصل گردید که حضرت محمّد(ص) بعلّتِ ناموفّق‌بودنِ نیروهای کمکی مِن جُملَه اَبوعُبَیدَه ، اَبوبکر و عُمَر ، ناچار ، علی(ع) را به‌کمکِ آنان فرستادند و ایشان سرانجام دشمن را مغلوب کرده و نزولِ سُورَه وَالعادیات در تأییدِ دلاورمردی‌‌‌‌های آن امامِ هُمام(ع) و همراهانش بوده و رسول اکرم (ص) نیز در همین راستا ، هنگام بازگشتِ امام علی(ع) به مدینه ، از ایشان استقبال فرمودند .
1) وَالْعَادِیاتِ ضَبْحاً- فَالْمُورِیاتِ قَدْحا- فَالْمُغِیراتِ صُبْحاً- فَأَثَرْنَ بِهِ نَقْعاً - ...
قَسَم به اسبانِ دونده نفس زننده و قَسَم به افروزندگان جِرِقَّه آتش در برخوردسُم هایشان با سنگ و سوگند به هجوم آورانِ سپیده دم که گرد و غبار به هر سو پراکندند و (ناگهان) در میان دشمن ظاهر شدند ،که انسان در برابر نعمت‌های پروردگارش بسیار ناسپاس و بخیل بوده و خودش بر این ناسپاسی گواه است، و او (انسان) علاقه شدید به مال دارد، آیا نمی‌داند وقتی که آنچه در گورها قرار دارد برانگیخته شوند ! ؟ و آنچه در سینه‌ها هست آشکار گردد ! ؟در آن روز پروردگارشان به ایشان آگاه است .
منبع: سیمای صدر اسلام، علی شهبازی، 1392، سازمان عقیدتی سیاسی ارتش جمهوری اسلامی ایران
1- طبقات ، ج 2 ، ص 129 ، مُتَرْجَم .
2- سیرَةِ نَبَویَّة ، ج 2 ، ص 7-366 ، مُتَرْجَم – مغازی واقدی ، ج 2 ، ص 771 .
3- تاریخ یعقوبی ، ج 1 ، ص440- 439 ، مُتَرْجَم – مغازی واقدی ، ج2 ، ص771– 770.
4- ارشاد ، ج 1 ، ص 102 الی 106 و ص 147 الی 150 ، مُتَرْجَم .