دارالندوه

دارُ النَّدْوَه
دارُ النَّدْوَه  یا مجلس شورای مکّه را قُصَی بن کِلاب: جدِّ چهارمِ پیامبر (ص) در کنارِ مسجدالحرام ایجادکرد و هنگامِ وفاتِ خود ، اداره امورِ آنرابه فرزندش عَبْدالدّ ار سپرد . مالکیت و مدیریتِ دارُالنَّدْوَه بعد از عَبْدالدّ اردر اختیارِ فرزندانِ وی قرارگرفت.
مُعاویه بن اَبی سُفیان ساختمانِ دارُ النَّدْوَه را از نوادگانِ عَبْدالدّ ارخریداری و به دارُ الاِمارَه تبدیل کرد. دارُ الاِمارَه بعداً در طرحِ‌ گسترشِ مسجدالحرام واقع و از بین رفت.
سرانِ قُرَیش در جلساتِ دارُ النَّدْوَه، مسائِلِ مهمّ و گوناگونی رامَطْرح کرده و موردِ بحث و مشورت قرار می‌دادند.
تعدادِ اعضای شورای دارُ النَّدْوَه بینِ پانزده تا صد نفر متغیر بود. در ماهِ ذِی‌الحَجَّه سال سیزدهم بعثت، پس‌از اِنعقادِ بَیعَت دوّم عَقَبَه، جمعِ کثیری از اصحابِ رسول خدا(ص)، ظرفِ مدّتی کمتر از سه ماه ، مکّه را بسوی یثرب تَرْک کردند. رجالِ قُرَیش از اینکه مدینه به پایگاه و پناهگاهی برای آن‌حضرت و مسلمانان تبدیل گردد، بیمناک شده و درصَدَدِ چاره‌جوئی و ممانعت از هجرتِ ایشان برآمده و لِذا مجلسِ دارُ النَّدْوَه را جهتِ بررسی راه‌کارهای ممکن تشکیل دادند.
اسامی بعضی‌از رجالِ قُرَیش که در این بحث شرکت‌ داشتند عبارت است از:
عُتْبَه بن رَبیعَه ، شَیبَه بن رَبیعَه، اَ بُوسُفیان بن حَرْب ، طُعَیمَه بن عَدِی ،جُبَیرْ بن مُطْعِم، حارِث بن عامِر بن نَوْفَل، نَضْر بن حارِث بن کَلَدَه، اَبُوالْبَخْتَری بن هِشام، زَمَعَه بن اَسْوَد بن مُطَّلِب، حَکیم بن حِزام ،اَ بُوجَهْل بن هِشام ، نُبَیه بن حَجّاج ، مُنَبِّه بن حَجّاج ، اُمَیه بن خَلَفْ ... .
در جَلَسَه یاد شده ، نظراتِ متفاوت و بازدارنده‌ای در مورد حَبس ،اخراج ، قتلِ پیامبر (ص) و ... موردِ بحث واقع و سرانجام پیشنهادِ اَبُو جَهْل بن هِشام به‌این‌شرح موردِ تصویبِ شرکت‌کنندگان قرارگرفت : از هر قَبیلَه ، جوانی شجاع و شمشیر بدست ، گردِ هم آیند و مشترکاً بر محمّد(ص) هجوم برده و ایشان را به قتل رسانند. وی در توضیحِ مزایای طرحِ خود گفت:
با این روش، هَمَه قبایل در کُشتنِ آن‌حضرت شرکت داشته و سرانجام نیز با پرداختِ دِیه ، موضوع ختم بخیر می‌گردد و در آینده هم هیچ قَبیلَه‌ای نمی‌تواند دیگری را به قتلِ ایشان مُتَّهم کند. بنا به گفته اِبن اِسحاق ، آیه30 سُورَه انفال و آیههای 30 و 31 سُورَه طور درباره این تصمیمِ قُرَیش نازل گردید:
30 اَ نْفال : وَ اِذْ یمْکُرُ بِکَ الَّذِینَ کَفَرُوا لِیثْبِتُوکَأَوْ یقْتُلُوکَأَوْ یخْرِجُوکَ وَ...
و هنگامی که کافران از روی مکر و نیرنگ درباره‌اتنظر می‌دادند تا تو را دربند کرده ، بِکُشند و یا اخراج نمایند. آنان مکر می‌کنند و خدا هم مکر می کند و خدا بهترینِ مکرکنندگان است.
31 -30 طور: أم یقُولُونَ شاعِرٌ نَتَرَ بَّصُ بِهِ رَیبَ الْمَنُونِ– قُلْ تَرَ بَّصُوا فَإِنّی مَعَکُمْمِنَ الْمُتَرَبِّصِینَ
یا آنکه می گویند شاعری است که مرگ وی را انتظار می کشیم . بگو منتظر باشید ! من هم با شما از منتظران خواهم بود.
پس‌از اتّخاذِ تصمیمِ شومِ قتلِ نَبی مکرّم اسلام(ص) در دارالنَّدْوَه، جبرئیل امین(ع) نازل و آن‌حضرت را از نیت پلیدِ مشرکین مُطّلع نموده و به ایشان عرض می‌کند: امشب در بسترِ خود نخوابید زیرا منزل در مُحاصَرَه قُرَیش قرار خواهد گرفت!
رسول اکرم (ص) در شبِ موعود یعنی شب پنجشنبه، اوّل ماه ربیع الاوّل سال چهاردهم بعثت، از علی(ع) خواستند در بسترِ ایشان بخوابد و سپس بفرمانِ خداوند، همان زمان از مکّه خارج شدند . پیامبر (ص) در بینِ راه با اَبوبکر مواجه و باتّفاقِ وی به غارِ ثَور عزیمت فرموده و بعد از سه روز اِقامت در غار، رهسپارِ مدینه گردیدند.
بیتوته‌کردنِ علی بن اَبیطالب(ع) در منزلِ حضرت رسول‌ خاتم(ص) رالَیلَه المَبیت نامیده‌اند.

منبع: سیمای صدر اسلام، علی شهبازی، 1392، سازمان عقیدتی سیاسی ارتش جمهوری اسلامی ایران