شناخت خدا به خدا
الإمامُ عليٌّ عليه السلام ـ لمّا سَألَهُ الجاثَليقُ : أخبِرْني عَرَفتَ اللّه َ بِمُحَمَّدٍ ، أم عَرَفتَ مُحَمَّدا بِاللّه ِ عَزَّ و جلَّ ؟ ـ : ما عَرَفتُ اللّه َ بِمُحَمَّدٍ صلى الله عليه و آله ، و لكِن عَرَفتُ مُحَمَّدا بِاللّه ِ عَزَّ و جلَّ حينَ خَلَقَهُ و أحدَثَ فيهِ الحُدودَ مِن طُولٍ و عَرضٍ ، فعَرَفتُ أنَّهُ مُدَبَّرٌ مَصنوعٌ بِاستِدلالٍ و إلهامٍ مِنهُ و إرادَةٍ ، كَما ألهَمَ المَلائكَةَ طاعَتَهُ و عَرَّفَهُم نَفسَهُ بِلا شَبَهٍ و لا كَيفٍ .
امام على عليه السلام ـ در پاسخ به اين پرسش جاثليق كه گفت: به من بگو آيا خدا را به محمّد شناختى يا محمد را به خداوند عزّ و جلّ ـ فرمود : من خدا را به محمد صلى الله عليه و آله نشناختم، بلكه محمد را به خداوند عزّ و جلّ شناختم؛ زيرا كه او را آفريده و حدودى از قبيل عرض و طول در او پديد آورده است. پس، دريافتم كه او ساخته دست مدبّرى است و اين دريافت من، به راهنمايى و الهام و خواست خدا بود، همچنان كه طاعت خداوند خويش را به فرشتگان الهام فرمود و خود را بى داشتن مانند و شبيه به آنان شناساند.
التوحيد : 287/4 .