جنگ بُعاث - یوم بُعاث
بُعاث نامِ مَحَلّی در نزدیکی مدینه و متعلِّق به قَبیلَه اَوس بود .قبایلِ اَوس و خَزْرَج خصومت و اختلافاتِ دیرینه‌ای باهم داشتند و در همین راستا مدّتِ صد و بیست سال با یکدیگر به جنگ و ستیز می‌پرداختند .آخرین و مهمّ‌ترین نبردِ آنان ، شش سال قبل از هجرتِ رسول مکرّم اسلام(ص)به مدینه و در مِنْطَقَه بُعاث رُخ داد فلِذا آن را جنگ بُعاث نامیدند .
در این نبرد ، اَوسیان ابتدا شکست خورده و به طرفِ نَجْدْ گریختند . حُضَیرْ : رئیسِ قَبیلَه ، از نحوه جنگیدن و فرارِ مردانِ اَوس سخت متأثّر گردید و جهتِ برانگیختنِ روحِ شهامت و غیرت و تقویتِ حِسِّ دفاع در آنان ، نیزه‌ای در ران خود فرو بُرده و تعمّداً از اسب سرنگون گردید . وی سپس بر مردان قَبیلَه‌اش بانگ زد و گفت : به خدا سوگند از اینجا بر نمی‌خیزم تا کُشته شوم . این اقدامِ حُضَیرْ مؤثّر واقع شده و موجب گردید که اَوسیانِ شکست خورده ، مجدّداً به صَحْنَه نبرد بازگشته و با فداکاری ، از‌خود‌گذشتگی و جانبازی ، به مبارزه با خَزْرَجیان ادامه داده و پیروز شوند .آنان سرانجام نخلستان‌های قَبیلَه خَزْرَج را نیز به آتش‌کشیدند .
در پایانِ جنگ بُعاث ، دو قَبیلَه اَوْس و خَزْرَج ، از جنگ ، مبارزه ودشمنی‌های طولانی مدّت با یکدیگر خسته شده و نشانه‌هایی از تمایل به صلح و دوستی در اَعمال و گفتارشان پدیدار گشته بود .
عَبْدالله بن اُبَی یکی از خَزْرَجیانی بود که درآخرین نبردِ مابینِ دو قَبیلَه ، بی‌طرفی کامل اختیار نموده و به نفعِ هیچ‌یک از گروه‌ها وارد جنگ نشد . او به همین‌علّت ، وِجْهَه مقبول و احترام‌آمیزی نزدِ طرفینِ درگیر کسب کرده و به عنوانِ تنها شخصیتِ موردِ پذیرشِ قبایلِ مذکور ، برای ریاست برقبایلِاَوْس و خَزْرَج مطرح گردید . افرادِ قَبیلَه خَزْرَج برای حکمرانی عَبْدالله ،یک تاجِ امیری نیز تدارک دیدند . همزمان با پیشرفتِ مقدّماتِ‌کار برای ریاستِاِبن اُبَی ، شش نفر از قَبیلَه خَزْرَج در مکّه به دیدارِ رسول خدا(ص) رفته ودر همان جَلَسَه اسلام آوردند و متعاقِبِ آن در دو سالِ متوالی ، طَی مراسِمِ حَجّ ، گروه‌هایی از اَوس و خَزْرَج در مکّه با پیامبر خدا(ص) ملاقات کرده و ضِمنِ پذیرشِ اسلام ، پیمان‌های اوّل و دوّم عَقَبَه را با آن‌حضرت منعقد نمودند .
گسترشِ اسلام در مدینه ، همراه با فرا رسیدنِ هجرتِ پیامبر از مکّه ، بحث اِمارت و ریاستِ عَبْدالله بر قبایلِ مذکور و مدینه را کاملاً به فراموشی سِپُرْد . این رخدادها یکی از عوامِلِ مهمّ و انگیزه اصلی دشمنی و اقداماتِ کینه‌توزانه عَبْدالله بن اُبَی نسبت به حضرت محمّد(ص) و مسلمین محسوب می‌گردد . رجوع به عَبْدالله بن اُبَی
منبع: سیمای صدر اسلام، علی شهبازی، 1392، سازمان عقیدتی سیاسی ارتش جمهوری اسلامی ایران