انواع ستم
رسولُ اللّه ِ صلى الله عليه و آله : الدَّواوينُ عندَ اللّه ِ ـ عَزَّ و جَلَّ ـ ثلاثةٌ : دِيوانٌ لا يَعبَأُ اللّه ُ بهِ شيئا، و دِيوانٌ لا يَترُكُ اللّه ُ مِنهُ شيئا، و ديوانٌ لا يَغفِرُهُ اللّه ُ ، فأمّا الدِّيوانُ الذي لا يَغفِرُهُ اللّه ُ فالشِّركُ باِللّه ِ، قالَ اللّه ُ عَزَّ و جَلَّ : «مَن يُشْرِكْ بِاللّه ِ فَقَدْ
حَرَّمَ اللّه ُ علَيهِ الجَنَّةَ» .
و أمّا الدِّيوانُ الذي لا يَعبَأُ اللّه ُ بهِ شيئا فَظُلمُ العَبدِ نفسَهُ فيما بينَهُ و بينَ رَبِّهِ، مِن صومِ يومٍ تَرَكَهُ، أو صلاةٍ تَرَكَها، فإنَّ اللّه َ ـ عَزَّ و جَلَّ ـ يَغفِرُ ذلكَ و يَتَجاوَزُ إن شاءَ
و أمّا الدِّيوانُ الذي لا يَترُكُ اللّه ُ مِنهُ شيئا فَظُلمُ العِبادِ بَعضِهِم بَعضا، القِصاصُ لا مَحالَةَ .
پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : ديوانهاى اعمال نزد خدا سه گونه است : ديوانى كه خداوند به آن هيچ اعتنايى نمى كند ، ديوانى كه خداوند از آن چيزى را فرو نمى گذارد ، و ديوانى كه خداوند آن را نمى بخشايد . امّا ديوانى كه خداوند آن را هرگز نمى بخشايد شرك به خدا است ؛ خداى عزيز و بلند مرتبه فرموده است : «هر كه به خدا شرك ورزد همانا خداوند بهشت را بر او حرام كند» .
امّا ديوانى كه خداوند به آن هيچ اعتنايى نمى كند ، ظلم بنده به خود است در كارهايى كه به رابطه او و خدا مربوط مى شود ؛ مانند نگرفتن روزه اى ، يا نخواندن نمازى . خداوند عزيز و بلند مرتبه اگر بخواهد اينها را مى بخشد و گذشت مى كند . و امّا ديوانى كه خداوند كمترين چيزى از آن را فرو نمى گذارد ، ستم بندگان به يكديگر است كه چاره اى جز قصاص ندارد .
مسند ابن حنبل:10/82/26090.