نكوهش سرزنش كردن
صحيح مسلم عن المعرور بن سُوَيدٍ : مَرَرنا بِأبي ذَرٍّ بِالرَّبَذَةِ و عَلَيهِ بُردٌ و عَلى غُلامِهِ مِثلُهُ ، فقُلنا : يا أبا ذَرٍّ ، لَو جَمَعتَ بَينَهُما كانَت حُلّةً ! .
فقالَ : إنَّهُ كانَ بَيني و بَينَ رَجُلٍ مِن إخواني كَلامٌ ، و كانَت اُمُّه أعجَمِيَّةً ، فعَيَّرتُهُ بِاُمِّهِ ، فشَكاني إلَى النَّبِيِّ صلى الله عليه و آله ، فلَقِيتُ النَّبِيَّ صلى الله عليه و آله فقالَ : يا أبا ذَرٍّ ، إنَّكَ امرُؤٌ فيكَ جاهِلِيَّةٌ ! قُلتُ : يا رَسولَ اللّه ِ ، مَن سَبَّ الرِّجالَ سَبُّوا أباهُ و اُمَّهُ ! قالَ : يا أبا ذَرٍّ ، إنَّكَ امرُؤٌ فيكَ جاهِلِيَّةٌ ، هُم إخوانُكُم ، جَعَلَهُمُ
اللّه ُ تَحتَ أيديكُم ، فَأطعِموهُم مِمّا تَأكُلونَ ، و ألبِسوهُم مِمّا تَلبَسون ، و لا تُكَلِّفوهُم ما يَغلِبُهُم ، فإن كَلَّفتُموهُم فَأعينُوهُم .
صحيح مسلم ـ به نقل از معرور بن سُوَيد ـ : در ربذه بر ابوذر گذشتيم، ديديم يك بُرد خودش پوشيده و بُرد ديگرى، مانند آن، به تن غلام اوست. گفتيم : اى ابوذر! اگر هر دو بُرد را خودت پوشيده بودى حُلّه .بود؟
ابوذر گفت : ميان من و مردى از برادرانم حرفى شد. مادر او غير عرب بود و من [عجمى بودنِ] مادرش را به رخ او كشيدم. آن مرد نزد پيامبر صلى الله عليه و آله از من شكايت كرد. وقتى پيامبر صلى الله عليه و آله را ملاقات كردم به من فرمود : اى ابوذر! در تو خصلتى جاهلى وجود دارد! عرض كردم : اى پيامبر خدا!
هر كه به مردم ناسزا گويد مردم به پدر و مادر او ناسزا گويند! پيامبر صلى الله عليه و آله فرمود : اى ابوذر! در تو خصلتى جاهلى وجود دارد؛ آنها برادران تو هستند و خداوند ايشان را زير دست شما قرار داده است. بنا بر اين، آنچه خود مى خوريد به آنها نيز بخورانيد و آنچه خود مى پوشيد به آنها هم بپوشانيد و بيش از توانشان آنها را تكليف مكنيد و اگر تكليف كرديد، كمكشان كنيد.
صحيح مسلم : 3/1282/38 .